Film jest przełomowy. Czytałem recenzje sceptyków i chcę się do nich odnieść - główne zarzuty dotyczą powtarzalności motywów, infantylnej, amerykańskiej fabuły oraz zbytniej 'komputerowości' obrazu, sprawiającej miejscami wrażenie, że ogląda się film animowany. Co do powtarzalności - nie wszystko co pojawia się na ekranie kinowym, jako premiera, ma być nowatorskie pod każdym względem. Nie rozumiem takich przerośniętych oczekiwań, z takiego poziomu można skrytykować wszystko; Infantylność przekazu - nie jest on moim zdaniem ani trochę infantylny, a każdy jungowski analityk dopatrzy się tu wielu archetypowych motywów, silnie oddziałujących na nieświadomość. To są bajkowe motywy, struktura legend i podań modyfikowanych przez współczesny nurt fantasy i SF - jest oczekiwanie na wybrańca, który zostanie rozpoznany zgodnie z przepowiednią (powtarzalność, prawda?) przez nielicznych na początku, na podstawie 'znaków'. Są symbole duchowości reprezentowane przez łączność wszystkich istot żywych, plemienna wiara w duchy przodków i możliwość kontaktu z nimi. Wreszcie semantyka - pozdrowienie Na'vi - I see you - odwołujące się do samej głębi komunikacji między żywymi istotami - empatii - odczuwania naszego wnętrza, nie oceniania po pozorach, dotknięcia naszej istoty, tego co jest niewyrażalne słowami, co można tylko poczuć i poznać dzięki uważności. Motyw ekologiczny, Gaja, Matka Ziemia, jedność żywych istot pokazuje zmieniający się Zeitgeist - Ducha naszych czasów. W filmie sa wyrażone konflikty naszych czasów, które są tak proste jak walka miedzy władza i dominacja a wspólnota i współpraca. Nieskomplikowanie jakiejś idei nie oznacza braku głębi. Film grany na całym świecie niewątpliwie wchodzi w komunikacje ze zbiorowa nieświadomością, zmienia ja a za razem będąc jej emanacją. Przenikanie się świata wirtualnego i realnego, człowiek łączy się tu z avatarem - swoja reprezentacja w innej rzeczywistości, która staje się tożsamością dominującą a w końcu, pozbywa się materialnie swojego dawnego ciala przenosząc ducha w inny wymiar, inne ciało. Wyobraźmy sobie internautów stających się swoimi simsami. Jeszcze rozpatruje się to jako patologie ale niewątpliwie część naszej tożsamości realnej będzie przenosiła się w świat wirtualny. Opór wobec wirtualnego życia, jak pokazuje ten film, jest bezsensowny i staroświecki - idzie NOWE. Na koniec zbytnia komputerowosc obrazu - cóż, nie nazwał bym jej zbytnia, choć jest niewątpliwie widoczna - mi jednak w ogóle to nie przeszkadzało - jeśli widać to w filmie za 500 mln dolarów, to Ci niezadowoleni oczekują chyba filmu za 1,5 miliarda - czy trzeba dodawac jak bardzo nierealne to oczekiwania? Porównywać ten film do dzieł np Kieślowskiego to jak zestawiac ze soba głębokie przesłanie bajki o Kopciuszku z Czarodziejska Gora Tomasza Manna. To sa diametralnie rozne przekazy i nie powinno się oceniać jednego z punktu widzenia drugiego. Isc na Titanica oczekujac filmu typu Todo sobre mi madre Almodovara to szczyt nieporozumienia. A przeciez mamy w sobie miejsce na jedno i drugie.